Klima iç ünite bobin sıcaklık sensörü, evaporatör (soğutucu serpantin) üzerindeki sıcaklığı ölçmek için kullanılan ve klimanın soğutma ya da ısıtma işlemlerini güvenli ve verimli biçimde sürdürmesini sağlayan önemli bir elektronik bileşendir. Bu sensör, sistemin donma, aşırı soğuma ya da ısıtmada kontrolsüz yükselme gibi sorunlarını önlemeye yardımcı olur.
Çalışma Mekanizması
Bu sensörler genellikle NTC (Negative Temperature Coefficient) tipi termistör yapısındadır. Yani sıcaklık arttıkça direnç değeri düşer. Bobin sıcaklık sensörü, evaporatörden geçen hava akımının sıcaklığını ya da doğrudan boru yüzeyinin sıcaklığını algılar. Ölçtüğü sıcaklık verisini anakarta ileterek;
Kompresörün devreye girip çıkma zamanını
Fanın çalışmasını
Donma önleme ve defrost işlemlerini
kontrol etmesini saÄŸlar.
Evaporatörde sıcaklık belirli bir seviyenin altına düştüğünde (örneğin 0 °C civarı), sistem donma riskine karşı kompresörü durdurabilir veya fanı çalıştırarak sıcaklığı dengelemeye çalışır.
Çeşitler
Boru Tipi Sensör: Evaporatör borularına kelepçeyle bağlanır, metal gövdelidir.
Yüzey Tipi Sensör: Boru yerine bobin yüzeyine temas edecek şekilde yerleştirilir.
Çift Sensörlü Sistemler: Hem iç ortam hem de bobin sıcaklığını aynı anda algılayan çiftli sensör sistemleri inverter klimalarda yaygındır.
Görevleri
Evaporatör Sıcaklığını İzleme: Bobin sıcaklığını izleyerek sistemin aşırı soğumasını veya donmasını önler
Donma Önleme: Belirli sıcaklık altında evaporatör fanını veya kompresörü durdurarak donmayı engeller
Fan Kontrolü: Soğutma döngüsünün sağlıklı tamamlanması için iç fanı zamanlamalı olarak devreye alır veya durdurur
Kompresör Koruması: Kompresörün gereksiz yere çalışmasını engelleyerek sistem ömrünü uzatır
Defrost (Buz Çözme) Yönetimi: Isıtma modunda bobin sıcaklığına göre defrost işlemi başlatılabilir
Arızalar ve Belirtileri
Kompresörün Sürekli Çalışması veya Hiç Devreye Girmemesi: Sensör sıcaklık bilgisi yanlış iletilirse sistem hatalı çalışır
Fanın Sürekli Dönmesi veya Durması: Bobin sıcaklığı yanlış algılandığında fanın kontrolü bozulur
Soğutmada Düşük Verim / Donma: Sensör arızası evaporatörün buzlanmasına neden olabilir
Hata Kodları: Bazı klimalarda E2, CH05, F2 gibi hata kodları bobin sensörü ile ilgilidir
Defrost Sorunları (Isıtma modunda): Sensör çalışmadığında buz çözme süreci başlatılamaz veya yanlış başlar
Bakım ve Onarım İpuçları
Sensörün evaporatör yüzeyiyle doğru temas ettiğinden emin olun
Sensör soket ve kablolarını gevşeklik, kırık veya oksitlenme açısından kontrol edin
Direnç testi yapılmalı: Ortam sıcaklığında belirli bir direnç değeri göstermeli ve sıcaklık değişimine uygun şekilde tepki vermeli
Kir veya yağ birikintileri varsa yüzeyi temizlenmeli, çünkü bu da sıcaklık ölçümünü etkileyebilir
Arızalı sensör yenisiyle değiştirilmelidir, tamir önerilmez
Sonuç
Klima iç ünite bobin sıcaklık sensörü, sistemin güvenli ve dengeli çalışması için kritik öneme sahiptir. Bu sensör sayesinde evaporatör sıcaklığı izlenerek aşırı soğuma, donma ya da verim kaybı gibi durumlar önlenebilir. Sağlıklı çalışan bir bobin sensörü, klimanın uzun ömürlü, güvenli ve verimli çalışmasının temel unsurlarından biridir.
